Κατ’ αρχάς : Η κοινότητα του
Βάλτου βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα έξω από την Ορεστιάδα , δημιουργήθηκε το 1923
από πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης που κατάγονταν από το Μεσοχώρι, το Κούλελι
και το Κρασοχώρι και είναι περισσότερο γνωστή στους άρρενες από το στρατό. Το χωριό αυτό όμως
γίνεται γνωστό καθώς βάφεται μωβ κάθε Ιούνιο. Τότε ανθίζει η λεβάντα της
περιοχής, στα χωράφια του Χρήστου Μουταφίδη και του Βασίλη Μαζαράκη. Κάθε
Ιούνιο οι μωβ σειρές της λεβάντας μετατρέπουν το τοπίο του Βάλτου σε μωβ όνειρο
και η μυρωδιά τους διαχέεται σε όλη την περιοχή. Η λεβάντα αρχίζει να ανθίζει
γύρω στα μέσα έως τα τέλη Ιουνίου μέχρι τη συγκομιδή της από τα τέλη Ιουλίου
έως τα μέσα Αυγούστου. Η άνθηση της εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες, την
ποικιλία και το υψόμετρο. Πάντως η
καλύτερη εποχή για να πάτε στο Βάλτο του Έβρου και για να ζήσετε τη λεβάντα σε
πλήρη, ένδοξη, χρωματική και αρωματική άνθιση είναι τώρα. Και το πολύ μέχρι τον
επόμενο μήνα.
Και η καλύτερη πρόταση είναι να επισκεφθείτε το κτήμα λεβάντας «Άρωμα Έβρου» των Μουταφίδη και Μαζαράκη. Αυτοί οι ρέκτες καλλιεργητές διοργάνωσαν φέτος, το 1ο Φεστιβάλ Λεβάντας, από 14 έως 16 Ιουνίου 2024 , με βραδιές «πικ-νικ», ανάμεσα στα ανθισμένα φυτά της λεβάντας, που συνοδεύονταν από ζωντανή jazz μουσική, τοπικούς οίνους και ανάλογα εδέσματα. H εμπειρία ήταν εκπληκτική και ασυνήθιστη καθώς απολαύσαμε έναν πολύχρωμο, αρωματισμένο περίπατο κατά μήκος των ανθισμένων χωραφιών λεβάντας. Ανάμεσα στις υποδειγματικά συντεταγμένες φυτείες του μοβ χρυσού και το μεθυστικό άρωμα των λουλουδιών παρεμβάλλονταν τραπεζάκια με γύρω τους μαξιλάρες για να καθίσουν οι επισκέπτες και να απολαύσουν οίνους της Θρακικής γης.
Επιτρέψαμε τους εαυτούς μας να περιπλανηθούν στην ζωηρή φύση του Έβρου, να χαθούμε ανάμεσα σε ατέλειωτες σειρές μωβ λεβάντας, με το λουλουδένιο άρωμα να μας αγγίζει απαλά σαν χάδι, με το εσπερινό αεράκι να θωπεύει πρόσωπο και σώματα, παραδομένα στην ανθισμένη φύση. Μακρύτερα ακουγόταν οι ήχοι της jazz μουσικής, που μετέτρεπαν το τοπίο σε αναπόληση ή ακόμη και σε φευγαλέο όνειρο. Μαγευτικό σούρουπο και αλησμόνητες στιγμές, από αυτές που παρακαλάς να μην τελειώσουν ποτέ. Και το τοπίο του Έβρου και του Βάλτου της Ορεστιάδας, άγριο και υποβλητικό, χάρη στις λεβάντες γίνεται ήμερο και φιλικό στον επισκέπτη, που σκέπτεται πως θα το ξαναεπισκεφθεί και του χρόνου, για να ξαναζήσει την ομορφιά του.
Η
Λεβάντα στην κουζίνα της περιοχής : Η γοητεία της λεβάντας ξεπερνά την οπτική και
οσφρητική αφού είναι και ένας γαστρονομικός θησαυρός. Χρησιμοποιούμενη ως
βότανο, μπαχαρικό, αρωματικό και διακοσμητικό, η λεβάντα μπορεί να αναδείξει
μια ποικιλία πιάτων, από την απλότητα των σαλατών μέχρι τον πλούτο των κρεάτων
και των γλυκών. Είτε σε τσάι , λεμονάδες, σιρόπια ή λικέρ, η λεβάντα προσθέτει
μια ξεχωριστή τοπική πινελιά. Από το λουλούδι της λεβάντας οι δυο νέοι
επιχειρηματίες στην οικοτεχνία τους (με τη βοήθεια του ΚΟΙΝΣΕΠ)
παράγουν αρώματα, αιθέρια έλαια, τσάι και σαπούνια. Οι μαθητές του ΣΑΕΚ Ορεστιάδας
με την πολύτιμη καθοδήγηση της καθηγήτριας τους και σεφ Μαρίας Κουτρίδου
επιμελήθηκαν το γευστικό μέρος της εκδήλωσης , χρησιμοποίησαν λεβάντα σε τέσσερις παρασκευές που άρεσαν ιδιαίτερα στους επισκέπτες του φεστιβάλ.
Κοτόπουλο με σάλτσα από λεβάντα και ξύδι μπαλσάμικο , ρύζι αρωματισμένο με
λεβάντα , πουρέ γλυκοπατάτας με άρωμα λεβάντας και επιδόρπιο κρέμα πατισερί με
λεβάντα .
Η ιστορία της λεβάντας : Το ταξίδι της λεβάντας ξεκινά από χιλιετίες, με τις ρίζες της να είναι βαθιά ριζωμένες στην περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Οι αρωματικές και φαρμακευτικές της ιδιότητες τράβηξαν την προσοχή των αρχαίων πολιτισμών, ιδίως των Αιγυπτίων, που χρησιμοποιούσαν τη λεβάντα πριν από 2.500 χρόνια για τελετές μουμιοποίησης . Οι Ρωμαίοι αγκάλιασαν περαιτέρω τη λεβάντα, ενσωματώνοντάς την στην καθημερινότητά τους ως σύμβολο καθαριότητας και θεραπείας. Η λεβάντα έγινε βασικό στοιχείο στα ρωμαϊκά λουτρά, όπου η αρωματική ουσία της έπλεε στα νερά, παρέχοντας μια αίσθηση χαλάρωσης και εξαγνισμού. Η πρώτη γραπτή αναφορά για τις φαρμακευτικές ιδιότητες της λεβάντας μπορούν να αποδοθούν στον Διοσκουρίδη, έναν Έλληνα στρατιωτικό γιατρό που υπηρετούσε υπό τον αυτοκράτορα Νέρωνα το 77 μ.Χ. Ο Διοσκουρίδης εξιστόρησε τις ποικίλες εφαρμογές της λεβάντας στο έργο του «De Materia Medica», αναφέροντας λεπτομερώς την αποτελεσματικότητά της στην ανακούφιση της δυσπεψίας, των πονοκεφάλων και του πονόλαιμου κατά την κατάποση, καθώς και του ρόλου της στη φροντίδα των πληγών και στη θεραπεία εγκαυμάτων όταν εφαρμόζεται τοπικά. Στην πραγματικότητα, οι Ρωμαίοι στρατιώτες έπαιρναν λεβάντα σε εκστρατείες μαζί τους για να καλύπτουν τις πληγές του πολέμου. Οι μοναστικές κοινότητες διατήρησαν την αρχαία φυτική γνώση, καταγράφοντας τις θεραπευτικές ιδιότητες της λεβάντας και επιβεβαιώνοντας την ιδιότητά της ως θεραπευτικού βοτάνου. Η περίοδος της Αναγέννησης γνώρισε μια αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τη λεβάντα, με αξιόλογους βοτανολόγους όπως ο Gerard, ο Parkinson και ο Culpepper να εκθειάζουν τις αρετές της στα γραπτά τους.
Στάθης Χαρπαντίδης
Βαγγέλης Φουντούκος
